දැකපු දේවල්… අහපු දේවල්…
වින්ඳ දේවල්… සිතුව දේවල්…
ඔස්සේ දිව යමින්….
සංසාර ගමනකට ඉන්ධන උපදවමින්
ගත වෙයි කාලය…..
දකිමින් අහමින්…. විඳිමින් සිතමින්….
ඔබ තුළ ක්‍රියා කරන ඔබේ ලෝකයේ….
යථාර්තය…. සත්‍යය… දකින්නට….
වරක් නොව… දෙවරක් නොව
දහස් වරක් සිතිය යුතුමය බුද්ධියෙන්…
සිදුවන්නේ කිමෙක්දැයි ….
දැකිය යුතුමය හේතුව…
සංසාර රිය ගමනට ඉන්ධන උපදවන…
විඳවමින් පිනවමින්…
පැයෙන් පැය ගෙවන කාලය…
නොහැක ගන්නට කිසිම දවසක…
දැකපු දේවල්… අහපු දේවල්…
වින්ඳ දේවල්… සිතුව දේවල්…
ඔස්සේ දිව යමින්….
සංසාර ගමනකට ඉන්ධන උපදවමින්
ගත වෙයි කාලය…..
දකිමින් අහමින්…. විඳිමින් සිතමින්….
ඔබ තුළ ක්‍රියා කරන ඔබේ ලෝකයේ….
යථාර්තය…. සත්‍යය… දකින්නට….
වරක් නොව… දෙවරක් නොව
දහස් වරක් සිතිය යුතුමය බුද්ධියෙන්…
සිදුවන්නේ කිමෙක්දැයි ….
දැකිය යුතුමය හේතුව…
සංසාර රිය ගමනට ඉන්ධන උපදවන…
විඳවමින් පිනවමින්…
පැයෙන් පැය ගෙවන කාලය…
නොහැක ගන්නට කිසිම දවසක…
සංසාර රිය ගමනින් මිදෙන්නට අදිටනින්….
මං පෙත් සොයනා පින්වතුනි….
ඒ රිය ගමන අරිය කරන්නට…කාලයයි මේ….
එම නිසා අප හරිම හරි දේ ඇසිය යුතුමය…
මෙහෙයවා බුද්ධිය… දැකිය යුතුමය හේතුව…
සංසාර රිය ගමනට ඉන්ධන උපදවන…
එසේ නම්….අවසරයි මෙමට…
ඔබව යොමු කරන්නට….
වෙලාවකට දුක ගෙන දෙන…
වෙලාවකට සැප ගෙන දෙන…
ජීවිතයේ යථාර්ථය දකින්නට ඉවහල් වෙන…
පර්යේෂණාත්මක ගවේෂණයකට….
ජ්‍යෙෂ්ඨ කථිකාචාර්ය
ආචාර්ය ටී.කේ. ගයනි ප්‍රසාදිකා රණසිංහ
සත‍්තට‍්ඨානකුසලො භික‍්ඛවෙ, භික‍්ඛු තිවිධූපපරික‍්ඛී ඉමස‍්මිං ධම‍්මවිනයෙ කෙවලී වුසිතවා උත‍්තමපුරිසොති.
කථඤ‍්ච භික‍්ඛවෙ, භික‍්ඛු සත‍්තට‍්ඨානකුසලො හොති:
ඉධ භික‍්ඛවෙ, භික‍්ඛු රූපං පජානාති, රූපසමුදයං පජානාති, රූපනිරොධං පජානාති, රූපනිරොධගාමිනිං පටිපදං පජානාති, රූපස‍්ස අස‍්සාදං පජානාති, රූපස‍්ස ආදීනවං පජානාති, රූපස‍්ස නිස‍්සරණං පජානාති.
වෙදනං පජානාති, වෙදනා සමුදයං පජානාති, වෙදනානිරොධං පජානාති, වෙදනානිරොධගාමිනිං පටිපදං පජානාති, වෙදනාය අස‍්සාදං පජානාති, වෙදනාය ආදීනවං පජානාති, වෙදනාය නිස‍්සරණං පජානාති.
සඤ‍්ඤං පජානාති –පෙ– සඞ‍්ඛාරෙ පජානාති, සඞ‍්ඛාරසමුදයං පජානාති, සඞ‍්ඛාරනිරොධං පජානාති, සඞ‍්ඛාරනිරොධගාමිනිං පටිපදං පජානාති, සඞ‍්ඛාරානං අස‍්සාදං පජානාති, සඞ‍්ඛාරානං ආදීනවං පජානාති, සඞ‍්ඛාරානං නිස‍්සරණං පජානාති.
විඤ‍්ඤාණං පජානාති, විඤ‍්ඤාණසමුදයං පජානාති, විඤ‍්ඤාණනිරොධං පජානාති, විඤ‍්ඤාණනිරොධගාමිනිං පටිපදං පජානාති, විඤ‍්ඤාණස‍්ස අස‍්සාදං පජානාති, විඤ‍්ඤාණස‍්ස ආදීනවං පජානාති, විඤ‍්ඤාණස‍්ස නිස‍්සරණං පජානාති.
කතමඤ‍්ච භික‍්ඛවෙ, රූපං:
චත‍්තාරො ච මහාභූතා, චතුන‍්නඤ‍්ච මහාභූතානං උපාදාය රූපං. ඉදං වුච‍්චති භික‍්ඛවෙ, රූපං. ආහාරසමුදයා රූපසමුදයො, ආහාරනිරොධා රූපනිරොධො. අයමෙව අරියො අට‍්ඨඞ‍්ගිකො මග‍්ගො රූපනිරොධගාමිනී පටිපදා, සෙය්‍යථිදං: සම‍්මාදිට‍්ඨි –පෙ– සම‍්මාසමාධි. යං රූපං පටිච‍්ච උප‍්පජ‍්ජති සුඛං සොමනස‍්සං අයං රූපස‍්ස අස‍්සාදො. යං රූපං අනිච‍්චං දුක‍්ඛං විපරිණාමධම‍්මං, අයං රූපස‍්ස ආදීනවො. යො රූපස‍්මිං ඡන්‍දරාගවිනයො ඡන්‍දරාගප‍්පහානං ඉදං රූපස‍්ස නිස‍්සරණං.
යෙ හි කෙචි භික‍්ඛවෙ, සමණා වා බ්‍රාහ‍්මණා වා එවං රූපං අභිඤ‍්ඤාය, එවං රූපසමුදයං අභිඤ‍්ඤාය, එවං රූපනිරොධං අභිඤ‍්ඤාය, එවං රූපනිරොධගාමිනිං පටිපදං අභිඤ‍්ඤාය. එවං රූපස‍්ස අස‍්සාදං අභිඤ‍්ඤාය, එවං රූපස‍්ස ආදීනවං අභිඤ‍්ඤාය, එවං රූපස‍්ස නිස‍්සරණං අභිඤ‍්ඤාය, රූපස‍්ස නිබ‍්බිදාය විරාගාය නිරොධාය පටිපන‍්නා, තෙ සුපටිපන‍්නා. යෙ සුපටිපන‍්නා, තෙ ඉමස‍්මිං ධම‍්මවිනයෙ ගාධන‍්ති.
යෙ ච ඛො කෙචි භික‍්ඛවෙ, සමණා වා බ්‍රාහ‍්මණා වා එවං රූපං අභිඤ‍්ඤාය, එවං රූපසමුදයං අභිඤ‍්ඤාය, එවං රූපනිරොධං අභිඤ‍්ඤාය, එවං රූපනිරොධගාමිනිං පටිපදං අභිඤ‍්ඤාය. එවං රූපස‍්ස අස‍්සාදං අභිඤ‍්ඤාය, එවං රූපස‍්ස ආදීනවං අභිඤ‍්ඤාය, එවං රූපස‍්ස නිස‍්සරණං අභිඤ‍්ඤාය රූපස‍්ස නිබ‍්බිදා විරාගා නිරොධා අනුපාදා විමුත‍්තා, තෙ සුවිමුත‍්තා. යෙ සුවිමුත‍්තා, තෙ කෙවලිනො. යෙ කෙවලිනො වට‍්ටං තෙසං නත්‍ථි පඤ‍්ඤාපනාය.
කතමා ච භික‍්ඛවෙ, වෙදනා:
ඡයිමෙ භික‍්ඛවෙ, වෙදනාකායා: චක‍්ඛුසම‍්ඵස‍්සජා වෙදනා, සොතසම‍්ඵස‍්සජා වෙදනා, ඝානසම‍්ඵස‍්සජා වෙදනා, ජිව‍්හාසම‍්ඵස‍්සජා වෙදනා, කායසම‍්ඵස‍්සජා වෙදනා, මනොසම‍්ඵස‍්සජා වෙදනා. අයං වුච‍්චති භික‍්ඛවෙ, වෙදනා. ඵස‍්සසමුදයා වෙදනාසමුදයො, ඵස‍්සනිරොධා වෙදනානිරොධො. අයමෙව අරියො අට‍්ඨඞ‍්ගිකො මග‍්ගො වෙදනානිරොධගාමිනී පටිපදා, සෙය්‍යථිදං: සම‍්මාදිට‍්ඨි –පෙ– සම‍්මාසමාධි. යං වෙදනං පටිච‍්ච උප‍්පජ‍්ජති සුඛං සොමනස‍්සං, අයං වෙදනාය අස‍්සාදො. යා වෙදනා අනිච‍්චා දුක‍්ඛා විපරිණාමධම‍්මා, අයං වෙදනාය ආදීනවො. යො වෙදනාය ඡන්‍දරාගවිනයො ඡන්‍දරාගප‍්පහානං, ඉදං වෙදනාය නිස‍්සරණං.
යෙ හි කෙචි භික‍්ඛවෙ, සමණා වා බ්‍රාහ‍්මණා වා එවං වෙදනං අභිඤ‍්ඤාය, එවං වෙදනාසමුදයං අභිඤ‍්ඤාය, එවං වෙදනානිරොධං අභිඤ‍්ඤාය, එවං වෙදනානිරොධගාමිනිං පටිපදං අභිඤ‍්ඤාය. එවං වෙදනාය අස‍්සාදං අභිඤ‍්ඤාය, එවං වෙදනාය ආදීනවං අභිඤ‍්ඤාය, එවං වෙදනාය නිස‍්සරණං අභිඤ‍්ඤාය, වෙදනාය නිබ‍්බිදාය විරාගාය නිරොධාය පටිපන‍්නා, තෙ සුපටිපන‍්නා. යෙ සුපටිපන‍්නා, තෙ ඉමස‍්මිං ධම‍්මවිනයෙ ගාධන‍්ති.
යෙ ච ඛො කෙචි භික‍්ඛවෙ, සමණා වා බ්‍රාහ‍්මණා වා එවං වෙදනං අභිඤ‍්ඤාය එවං වෙදනාසමුදයං අභිඤ‍්ඤාය, එවං වෙදනානිරොධං අභිඤ‍්ඤාය, එවං වෙදනානිරොධගාමිනිං පටිපදං අභිඤ‍්ඤාය. එවං වෙදනාය අස‍්සාදං අභිඤ‍්ඤාය, එවං වෙදනාය ආදීනවං අභිඤ‍්ඤාය, එවං වෙදනාය නිස‍්සරණං අභිඤ‍්ඤාය, වෙදනාය නිබ‍්බිදා විරාගා නිරොධා අනුපාදා විමුත‍්තා. තෙ සුවිමුත‍්තා. යෙ සුවිමුත‍්තා තෙ කෙවලිනො. යෙ කෙවලිනො වට‍්ටං තෙසං නත්‍ථි පඤ‍්ඤාපනාය.
කතමා ච භික‍්ඛවෙ සඤ‍්ඤා:
ඡයිමෙ භික‍්ඛවෙ සඤ‍්ඤා: රූපසඤ‍්ඤා, සද‍්දසඤ‍්ඤා, ගන්‍ධසඤ‍්ඤා, රසසඤ‍්ඤා, ඵොට‍්ඨබ‍්බසඤ‍්ඤා, ධම‍්මසඤ‍්ඤා. අයං වුච‍්චති භික‍්ඛවෙ, සඤ‍්ඤා –පෙ– වට‍්ටං තෙසං නත්‍ථි පඤ‍්ඤාපනාය.
කතමෙ ච භික‍්ඛවෙ, සඞ‍්ඛාරා:
ඡයිමෙ භික‍්ඛවෙ චෙතනාකායා: රූපසඤ‍්චෙතනා, සද‍්දසඤ‍්චෙතනා, ගන්‍ධසඤ‍්චෙතනා, රසසඤ‍්චෙතනා, ඵොට‍්ඨබ‍්බසඤ‍්චෙතනා, ධම‍්මසඤ‍්චෙතනා. ඉමෙ වුච‍්චන‍්ති භික‍්ඛවෙ සඞ‍්ඛාරා –පෙ– වට‍්ටං තෙසං නත්‍ථි පඤ‍්ඤාපනාය.
කතමඤ‍්ච භික‍්ඛවෙ, විඤ‍්ඤාණං:
ඡයිමෙ භික‍්ඛවෙ, විඤ‍්ඤාණකායා: චක‍්ඛුවිඤ‍්ඤාණං –පෙ– මනොවිඤ‍්ඤාණං. ඉදං වුච‍්චති භික‍්ඛවෙ, විඤ‍්ඤාණං. නාමරූපසමුදයා විඤ‍්ඤාණසමුදයො, නාමරූපනිරොධා විඤ‍්ඤාණනිරොධො. අයමෙව අරියො අට‍්ඨඞ‍්ගිකො මග‍්ගො විඤ‍්ඤාණනිරොධගාමිනීපටිපදා, සෙය්‍යථිදං: සම‍්මාදිට‍්ඨි –පෙ– සම‍්මාසමාධි. යං විඤ‍්ඤාණං පටිච‍්ච උප‍්පජ‍්ජති සුඛං සොමනස‍්සං, අයං විඤ‍්ඤාණස‍්ස අස‍්සාදො. යං විඤ‍්ඤාණං අනිච‍්චං දුක‍්ඛං විපරිණාමධම‍්මං, අයං විඤ‍්ඤාණස‍්ස ආදීනවො. යො විඤ‍්ඤාණස‍්මිං ඡන්‍දරාගවිනයො ඡන්‍දරාගප‍්පහානං, ඉදං විඤ‍්ඤාණස‍්ස නිස‍්සරණං.
යෙ හි කෙචි භික‍්ඛවෙ, සමණා වා බ්‍රාහ‍්මණා වා එවං විඤ‍්ඤාණං අභිඤ‍්ඤාය, එවං විඤ‍්ඤාණසමුදයං අභිඤ‍්ඤාය, එවං විඤ‍්ඤාණනිරොධං අභිඤ‍්ඤාය, එවං විඤ‍්ඤාණනිරොධගාමිනිං පටිපදං අභිඤ‍්ඤාය, එවං විඤ‍්ඤාණස‍්ස අස‍්සාදං අභිඤ‍්ඤාය, එවං විඤ‍්ඤාණස‍්ස ආදීනවං අභිඤ‍්ඤාය, එවං විඤ‍්ඤාණස‍්ස නිස‍්සරණං අභිඤ‍්ඤාය විඤ‍්ඤාණස‍්ස නිබ‍්බිදාය විරාගාය නිරොධාය පටිපන‍්නා, තෙ සුපටිපන‍්නා. යෙ සුපටිපන‍්නා, තෙ ඉමස‍්මිං ධම‍්මවිනයෙ ගාධන‍්ති.
යෙ ච ඛො කෙචි භික‍්ඛවෙ, සමණා වා බ්‍රාහ‍්මණා වා එවං විඤ‍්ඤාණං අභිඤ‍්ඤාය, එවං විඤ‍්ඤාණසමුදයං අභිඤ‍්ඤාය, එවං විඤ‍්ඤාණනිරොධං අභිඤ‍්ඤාය, එවං විඤ‍්ඤාණනිරොධගාමිනිං පටිපදං අභිඤ‍්ඤාය, එවං විඤ‍්ඤාණස‍්ස අස‍්සාදං අභිඤ‍්ඤාය, එවං විඤ‍්ඤාණස‍්ස ආදීනවං අභිඤ‍්ඤාය, එවං විඤ‍්ඤාණස‍්ස නිස‍්සරණං අභිඤ‍්ඤාය විඤ‍්ඤාණස‍්ස නිබ‍්බිදා විරාගා නිරොධා අනුපාදා විමුත‍්තා, තෙ සුවිමුත‍්තා. යෙ සුවිමුත‍්තා, තෙ කෙවලිනො. යෙ කෙවලිනො වට‍්ටං තෙසං නත්‍ථි පඤ‍්ඤාපනාය. එවං ඛො භික‍්ඛවෙ, භික‍්ඛු සත‍්තට‍්ඨානකුසලො හොති.
කථඤ‍්ච භික‍්ඛවෙ, භික‍්ඛු තිවිධූපපරික‍්ඛී හොති:
ඉධ භික‍්ඛවෙ, භික‍්ඛු ධාතුසො උපපරික‍්ඛති, ආයතනසො උපපරික‍්ඛති, පටිච‍්චසමුප‍්පාදසො උපපරික‍්ඛති. එවං ඛො භික‍්ඛවෙ, භික‍්ඛු තිවිධූපපරික‍්ඛී හොති.
සත‍්තට‍්ඨානකුසලො භික‍්ඛවෙ, භික‍්ඛු තිවිධූපපරික‍්ඛී ඉමස‍්මිං ධම‍්මවිනයෙ කෙවලී වුසිතවා උත‍්තමපුරිසොති වුච‍්චතීති.
මෙම පුස්තකය සසර දුකින් මිදෙන්නට
මග සොයනා පින්වතුන්ට
මාර්ගෝපදේශනයකි.
ඒ නිසාම බුද්ධ භාෂිතයට ටීකාවකි
යමෙක් කිහිප වරක්වත්
කියවමින් පරිශීලනය කළ යුත්තකි.
මෙහි අන්තර්ගත කරුණු කාරණා
සිතේ ධාරණය කොට ගෙන
විමර්ශනය කරමින් ම
ප්‍රායෝගිකව ම තම තමන්ගේ
ජීවිතය තුළින් ම
අත් දැක ගත යුත්තකි.
උතුම් මනු ගුණ දමින් ම
අන් අයට ද පිළිගැන්විය යුත්තකි.
This book is a guide to all those
who are in search of an avenue to be liberated,
from their abysmal existential journey.
Thus, this book becomes an analytical compendium to
Buddha Desana.
It must be read
a few time to gain full comprehension.
All the facts included must be explored
to their fullest extent and
experienced practically from within.
It is a noble experience that can be
shared humbly with others.
උපන් මොහොතේ සිට මේ දක්වා ඔබ කොපමණ වතාවක් අඬන්නට ඇති ද? සතුටින් සිනා සෙන්නට ඇති ද? අහස පොළව ගැටලන්නට මෙන් ඒ මේ අත සිත දුවමින් ජීවිතේ ප්‍රශ්න ගැටලු හමුවේ කල්පනා කරන්නට ඇති ද?
ඔබ ප්‍රායෝගිකව ම පරික්ෂාකාරීව විමසන්න. ඔබේ සිතේ දුක ඇති වෙන්නේ, ඔබ කැමති දෙයක් කැමති ආකාරයට ම පවත්වා ගැනීමට බැරි වුණ නිසා නොවේ ද? කැමති දේ කැමති ලෙස ම සිදුවීම සතුටක් නම් එය එසේ සිදු නොවීම දුකක් වුයේ, ‘දුක’ යන්න ‘සතුටේ ම දෙවෙනි වේෂය’ නිසා නොවේ ද?
මේ දුක සැප දෙකෙහි ම දෝලනයට හේතු වූ නිමිත්ත, එනම් ‘තම තමන් කැමති දේ, කැමති ආකාරයෙන් නිශ්චිතවම පවත්වා ගැනීම’ සිත තුළ නිර්මාණය කළේ කවුද? ප්‍රිය දේට කැමැත්තෙන් ම ඇලී, ගැලී, ආශා කිරීමටත්, අප්‍රිය දේට කැමැත්තෙන් ම ගැටීමටත්, විරුද්ධ වීමටත් ඔබට කවුරුන් හෝ විසින් ඉගැන් වුවාද?
ඔබ ඔබේ ජීවිතය සතුටින් ගත කිරීම සදහා විවිධ ක්‍රියාකාරකම් සිදු කරයි. මෙසේ ඔබ මෙවැනි විවිධ ක්‍රියාකාරකම්වල යෙදීමේදී ඔබට දැනෙන සුව වේදනාවන් ඔස්සේ ‘අන්තගාමීව’ ඇලීමෙන් කටයුතු කොට නැවත නැවතත් එම ආමිස සුවයන් ලබන්නට කටයුතු කරනවා නේද?
මේ දුක කුමක් ද? එය හට ගන්නේ කෙසේ ද? එයින් සදහට ම මිදී නිදහස් විය හැකි ද?
ඔබේ සිත ගිනි ගන්නා,
තවා දවා හරින සිදුවීම්,
ඔබ තුළ ජනිත වන අවස්ථා
හොඳින් පරික්ෂාකාරිව
අත්දැක ගැනීමෙන් ම
මේ ප්‍රශ්න වලට පිළිතුරු
ඔබ ම සොයා ගන්නට
උත්සාහ කරන්න.
ඔබ කොයි තරම් ඔබේ ඇස, කන, නාසය, දිව, ශරීරය, මන ‘අන්තගාමීව පිනවීමට’ කටයුතු කළත් ඔබට සෑහීමක්, දැන් ඇති යැයි දැනෙනවා ද?
ජීවිත කාලය පුරාවට ම ඔබ මෙවැනි ක්‍රියා කෝටි වාරයක් සිදු කළත්, එහි අඩුවක් හිඟයක් මදිකමක් සිතට දැනෙනවාමයි.
එසේ දැනෙන්නේ මේ සියලු ‘අන්තගාමී ක්‍රියාකාර කම් වලින්’ ලැබෙන ආමිස සුවය තාවකාලික නිසාවෙනි.
